4 Φεβρουαρίου 2020
Μέσα στον ορυμαγδό των ειδήσεων, σοβαρών και μη, από την επέκταση του κορωναϊού και την τροπολογία-σκάνδαλο για το ποδόσφαιρο, χάθηκε η είδηση για την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να παρουσιάσει ένα σχέδιο αναμόρφωσης της Πολιτικής Προστασίας και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
Στην συζήτηση που έγινε στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, η κυβέρνηση περιορίστηκε σε γενικολογίες. Παρ’ όλον ότι ετέθησαν, από την πλευρά του Κινήματος Αλλαγής, συγκεκριμένα και πιεστικά ερωτήματα σε σχέση με τις αλλαγές που επιχειρούνται σε μια από τις πιο ευαίσθητες δημόσιες πολιτικές, δεν υπήρξε καμία πειστική απαντηση.
Με την ελπίδα ότι, έστω, την ύστατη ώρα, η κυβέρνηση θα επανεξατάσει την στάση της σε ορισμένα μείζονα σημεία του σχεδίου της, θέτουμε εκ νέου τα ερωτήματά μας:
- Όλοι συμφωνούμε ότι κεντρικό θέμα για την αναποτελεσματικότητα της κρατικής παρέμβασης, τόσο στην Μάνδρα όσο και στο Μάτι, ήταν το έλλειμμα συνονισμού των εμπλεκόμενων φορέων. Στην πρόταση της κυβέρνησης δεν αλλάζει τίποτα σε σχέση μ’ αυτό. Την ευθύνη κρίσιμων αποφάσεων στο στάδιο της καταστολής μιας πυρκαγιάς, όπως είναι η εκκένωση, εξακολουθεί να έχει ο αιρετός της περιοχής. Δυστυχώς, όμως, η κυβέρνηση προσθέτει έναν, επιπλέον, αναβαθμό περιπλοκότητας στο ήδη περίπλοκο σχήμα απόφασης. Διορίζει 13 κομματικά στελέχη ως συντονιστές- έναν σε κάθε Περιφέρεια-στους οποίους αναθέτει τον συντονισμό των ενεργειών όλων των υπολοίπων. Προσοχή! Ο συντονιστής θα συντονίζει αλλά την απόφαση θα την παίρνει άλλος! Πως φανατάζεστε, λοιπόν, ότι θα λειτουργήσει το σχήμα αυτό στην πράξη;
- Η Πολιτική Προστασία μετατρέπεται σε «Πολιτική Ασφάλειας». Στην Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) περιέρχονται, εφεξής, καθήκοντα ασφάλειας, από την φυλαξη δημοσίων κτιρίων μέχρι την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών. Για να επιτευχθεί ο νέος στόχος της πολιτικής προστασίας, δημιουργείται ένας «εθνικός μηχανισμός διαχείρισης κρίσεων και αντιμετώπισης κινδύνων». Ο μηχανισμός αυτός δεν διαφέρει, κατά τους στόχους και τις προτεραιότητές του, από την ήδη υπάρχουσα ΓΓΠΠ. Ρωτάμε, συνεπώς, ποιος ακριβώς είναι ο σκοπός δημιουργίας ενός νέου μηχανισμού; Ιδίως, όταν αυτός λειτουργεί, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, μέσω της ΓΓΠΠ, της επιτελικής δομής ΕΣΠΑ (που δεν υπάρχει αλλά θα δημιουργηθεί), του Κέντρου Μελετών Διαχείρισης Κρίσεων (που, επίσης, δεν υπάρχει) και της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών (η οποία, επίσης, δεν υπάρχει); Ποια θα είναι η σχέση του μηχανισμού αυτού με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη; Επ’ αυτού, ο Υπουργός κ. Χρυσοχοϊδης εσιώπησε.
- Στο Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας θα συμμετέχουν, εφεξής, εκπρόσωποι των στρατιωτικών σωμάτων, ακόμη και ο υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ. Συνακόλουθα, η Πυροσβεστική που, μέχρι τώρα, αποτελούσε μια κοινή δημόσια υπηρεσία, στρατιωτικοποιείται και, κατά τα ισχύοντα στις ΗΠΑ (μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001) εντάσσεται στην «Homeland security». Πως συμβαδίζουν οι προτεραιότητες της νέας υπηρεσίας με εκείνες του Εθνικού Συμβούλίου Ασφάλειας;
- Το προσωπικό που θα συνδράμει τον νέο μηχανισμό εθνικής ασφάλειας είναι, κατά βάση, η Πυροσβεστική. Η μετατροπή της σε Σώμα Ασφάλειας χωρίς προηγούμενη αξιολόγηση των λειτουργιών, των δομών και του προσωπικού της, είναι αδύνατη. Η βαθμολογική και μισθολογική κατάσταση των πυροσβεστών και, ιδίως, των χαμηλόβαθμων, είναι, όμως, ερεβώδης: 9.623 πυρονόμοι, αρχιπυροσβέστες και πυροσβέστες παραμένουν όχι μόνο χωρίς βαθμολογική και μισθολογική εξέλιξη αλλά επικρέμαται, επ’ αυτών, ένας αυστηρός κανονισμός μεταθέσεων και μετακινήσεων. Σύμφωνα μ’ αυτόν, θα πρέπει να μετακινούνται αναλόγως των διαπιστωνόμενων «υπηρεσιακών αναγκών», χωρίς την συνδρομή των αντίστοιχων μέτρων που θα κατοχύρωναν τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Εδώ, ο νομοθέτης αρνείται να υιοθετήσει πρακτικές και μέτρα που ισχύουν σ’ ένα διπλανό σώμα ασφάλειας, την Αστυνομία. Γιατί, άραγε; Μήπως επειδή η κυβέρνηση φλερτάρει με την ιδέα των εναλλακτικών παρόχων των υπηρεσιών που προσφέρει η Πυροσβεστική; Εάν όχι, τότε ποιο είναι το νόημα της διάταξης που εξουσιοδοτεί τον ΓΓΠΠ να συνάπτει μνημόνια συνεργασίας με ΜΚΟ που έχουν παραπλήσιους (!) σκοπούς προς εκείνους της ΓΓΠΠ;
- Στο σχέδιο μετάλλαξης της Πολιτικής Προστασίας και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, κεντρικός είναι ο ρόλος του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας. Μεταξύ των αρμοδιοτήτων του συμπεριλαμβάνονται αποφάσεις που υπερβαίνουν, κατά πολύ, την δικαιοδοσία ενός μονοπρόσωπου διοικητικού οργάνου. Ποιος άλλος Γενικός Γραμματέας- δηλαδή, μετακλητός υπάλληλος που έχει διοριστεί με κομματικά κριτήρια στη θέση του- μπορεί να προσλαμβάνει ως αναπληρωτή του έναν άλλον μετακλητό; Ποιός ΓΓ μπορεί να αποφασίζει για την διάθεση χρηματοδοτήσεων οι οποίες προορίζονται για την καλυψη οριζόντιων και διυπουργικών αναγκών; Ποιος άλλος Γραμματέας μπορεί να προσλαμβάνει και να απολύει διοικητικά συμβούλια οργάνων που συγκροτεί ο ίδιος, ακόμη και διδακτικό προσωπικό Σχολών που έχουν ισοτιμία με ΑΕΙ; Ποιος άλλος έχει την εν λευκώ εξουσιοδότηση να συνάπτει με δική του μόνο απόφαση, μνημόνια με ιδιωτικούς φορείς για την παροχή υπηρεσιών και να ορίζει, μάλιστα, την κοστολόγησή τους;
Η κυβέρνηση είτε δια του Πρωθυπουργού είτε δια του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη οφείλει να δώσει επαρκείς απαντήσεις στις προηγούμενες ερωτήσεις. Ειδάλλως, θα συνομολογήσει μια ακόμη απόπειρα δημιουργίας ενός συγκεντρωτικού, προσωποπαγούς μηχανισμού διαχείρσης της εξουσίας, ο οποίος δεν θα οδηγήσει στην αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας αλλά, αντιθέτως, στην κατεδάφισή της.