22 Ιουλίου 2021
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, βρισκόμαστε ενώπιον μιας πραγματικότητας η οποία δεν επιτρέπει να εκπέμπουμε αντιφατικά μηνύματα στο θέμα της πανδημίας. Όλοι γνωρίζουμε ότι το μοναδικό μέσο ανάσχεσης αυτήν τη στιγμή της πανδημίας είναι οι εμβολιασμοί. Λοιπόν εδώ δεν χωρούν ούτε μισόλογα ούτε αντιφατικά μηνύματα. Πρέπει να μιλάμε απερίφραστα. Μπορεί να έχουμε τις ενστάσεις μας για το πώς η Κυβέρνηση έχει διαχειριστεί γενικότερα το θέμα της πανδημίας, για τις παλινωδίες της, τις αντιφάσεις της, την πολυγλωσσία της, την τάση της να ικανοποιεί τους πάντες, αλλά στο θέμα αυτό της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών δεν πρέπει να κάνουμε πίσω.
Είδαμε ποιοι διαδήλωσαν χτες. Είναι άνθρωποι οι οποίοι ουσιαστικά υποστηρίζουν ένα δικαίωμα το οποίο συνταγματικά είναι ανύπαρκτο. Δεν υπάρχει στην έννομη τάξη μας δικαίωμα το οποίο να μην περιορίζεται από τα δικαιώματα των άλλων και ειδικά δε όταν η άσκησή του βλάπτει το δικαίωμα της ζωής των άλλων. Στο άρθρο 5 θα δούμε ότι η ζωή έχει απόλυτη προστασία. Σε οποιεσδήποτε σταθμίσεις προβούμε αυτό θα πρέπει να το έχουμε υπόψη μας. Δικαίωμα λοιπόν το οποίο θέτει σε άμεσο -το τονίζω, άμεσο- κίνδυνο τις ζωές των άλλων δεν είναι νοητό στην έννομη τάξη μας.
Όπου λοιπόν υπάρχουν δομές στις οποίες συνυπάρχουν άνθρωποι των οποίων διακυβεύεται η ζωή ιδίως σε χώρους πρόνοιας, σε υγειονομικές δομές, σε παιδικούς σταθμούς, στα σχολεία δεν είναι νοητό να αντιτάξει κάποιος ότι έχει δικαίωμα να μην εμβολιαστεί. Όποιος επικαλείται τέτοιο δικαίωμα είναι υποχρεωμένος να υποστεί τις συνέπειες.
Ως προς το θέμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου θέλω να τονίσω ότι για μία ακόμη φορά διαπιστώνω το έργο της Κυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου, η οποία αδικήθηκε στην εποχή της, αλλά όσο περνά ο καιρός τόσο περισσότερο αναδεικνύεται το έργο της.
Εδώ πέφτουμε πάνω στον ν.3871/2010 για τη δημοσιονομική διαχείριση και ευθύνη. Ήταν ο πρώτος νόμος που εισήγαγε στη δημοσιονομική νομοθεσία μας την έννοια της νέας δημοσιονομικής διακυβέρνησης. Πρόκειται για μία πρώτη προσπάθεια απεμπλοκής του δημοσιονομικού δικαίου από τον παλαιό τυπολατρικό χαρακτήρα του ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία, που να συμβαδίζει με τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες. Ήταν η πρώτη φορά που η διαχείριση του δημοσίου χρήματος συνδέθηκε τόσο στενά με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της διαχείρισης δηλαδή με σωφροσύνη και με γνώμονα την εξασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας με την αρχή της υπευθυνότητας, της λογοδοσίας, της διαφάνειας και της ειλικρίνειας. Ήταν η πρώτη φορά που ακούστηκαν με τέτοιον ουσιαστικό τρόπο και εφαρμόστηκαν οι έννοιες της παραγωγικότητας του κράτους, της αποδοτικότητας, της αποτελεσματικότητας και της οικονομικότητας ως ειδικές παράμετροι της δημοσιονομικής διαχείρισης. Είναι έννοιες που ορθώς επαναλαμβάνονται και στο νομοσχέδιο για το οποίο συζητάμε σήμερα.
Η εμπειρία βεβαίως μας έχει δείξει ότι για να υπάρξει πρόοδος στο ζήτημα του ελέγχου της απόδοσης των δημοσίων δαπανών δεν αρκούν μόνο οι νόμοι, αλλά πρέπει να υπάρχει και η ανάλογη πολιτική βούληση. Και αναφέρομαι εδώ στην πληθώρα των κατά παρέκκλιση δημοσίων συμβάσεων που έχουν προβλεφθεί νομοθετικά και έχουν συναφθεί τα τελευταία δύο χρόνια, συμβάσεις για τις οποίες στις περισσότερες περιπτώσεις αδυνατούμε να διακρίνουμε τον έκτακτο χαρακτήρα τους.
Το νομοσχέδιο είναι σε θετική κατεύθυνση. Πρόκειται για μια προσπάθεια να συγκεντρωθούν συστηματικά σε ένα ενιαίο νομοθέτημα διάσπαρτες διατάξεις που αφορούν το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Για την ενίσχυση της χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων σε επιμέρους διαδικασίες και την ψηφιακή διασύνδεση που προβλέπεται στο άρθρο 69 μας δημιουργεί πάντως προβληματισμό αυτό που ακούσαμε στην Επιτροπή ότι δηλαδή δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί το νέο πληροφοριακό σύστημα του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιδιαιτέρως σημαντικό πάντως εκτιμώ ότι είναι το γεγονός ότι αποτυπώνονται και νομολογιακοί κανόνες του ίδιου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αλλά και του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπως για παράδειγμα το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης. Στην ίδια θετική κατεύθυνση κινούνται και τα άρθρα 141 και 153 όπου κατηγοριοποιείται ο βαθμός ευθύνης του ελεγχόμενου, το είδος των ελλειμμάτων και προβλέπεται μείωση του καταλογιζόμενου ποσού με βάση την αρχή της δίκαιης ισορροπίας.
Όλα αυτά φέρνουν ένα καθεστώς ασφάλειας δικαίου σε έναν χώρο όπου εν πολλοίς βασιλεύει ασάφεια και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι και από την εμπειρία μου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι κάτι που προκαλεί τέτοιον φόβο σε κατηγορίες ολόκληρες δημοσίων υπαλλήλων ούτως ώστε συχνά να παραλύει και η διοικητική δράση.
Με καθυστέρηση βέβαια κάνουμε ένα βήμα σημαντικό προς τον οικονομικό έλεγχο στις φυλακές και στα καταστήματα κράτησης. Το έχουμε επισημάνει εδώ -το ξέρετε, κύριε Υπουργέ- επανειλημμένα. Έχουμε πει ότι τα καταστήματα κράτησης είναι μαύρες τρύπες σε ό,τι αφορά τη δημοσιονομική κατάσταση καθώς ουδέποτε γινόντουσαν τακτικοί και πόσο μάλλον έκτακτοι έλεγχοι. Μην ξεχνάμε ότι οι φυλακές διαχειρίζονται ακόμη και τα χρήματα που κερδίζουν οι κρατούμενοι από την εργασία τους ή προορίζονται για τις ανάγκες τους.
Μία προϋπάρχουσα απόφαση του 2016 του Ελεγκτικού Συνεδρίου όρισε για πρώτη φορά διαδικασία ελέγχου της οικονομικής διαχείρισης σε ελληνικές φυλακές. Και, όπως μας έλεγε και η Ομοσπονδία Σωφρονιστικών Υπαλλήλων, ελάχιστοι έλεγχοι έχουν γίνει από τους επιτρόπους. Καλέσαμε τότε τον Υπουργό να υιοθετήσει την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου το συντομότερο δυνατόν. Έστω και αργά λοιπόν βλέπουμε να εντάσσονται στο νομοσχέδιο αυτά τα δύο άρθρα. Αλλά θα πρέπει το Ελεγκτικό Συνέδριο και η πολιτεία γενικότερα να εξοπλίσουν τους επιτρόπους που θα επιφορτιστούν με το συγκεκριμένο καθήκον με μία εξειδικευμένη εκπαίδευση, και πόρους, και μέσα γιατί είναι επιφορτισμένοι να ελέγχουν και τις συνθήκες που επικρατούν μέσα στις φυλακές, κάτι το οποίο εκφεύγει του στενά δημοσιονομικού ελέγχου.
Ελπίζουμε λοιπόν ότι οι επίτροποι θα επισημάνουν και τα δύο άλλα τεράστια ελλείμματα της Αντεγκληματικής πολιτικής, αυτά που έχω τονίσει επανειλημμένα, δηλαδή την έλλειψη ενός αποτελεσματικού ένδικου μέσου για την προστασία των κρατουμένων από τις γενικές συνθήκες κράτησης και την επί δύο χρόνια τώρα αναστολή, κύριε Υπουργέ, του θεσμού της κοινωφελούς εργασίας, που να δούμε πότε επιτέλους θα μας τον φέρετε εδώ να το συζητήσουμε.
Σας ευχαριστώ πολύ
