27 Ιανουαρίου 2020
Θα ήθελα να συγχαρώ και το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Παιδείας που με τη σύμπραξή τους έγινε αυτό το σεμινάριο. Φυσικά, θέλω να συγχαρώ και τους 130 εκπαιδευτικούς, που με δικά τους έξοδα, με δική τους πρωτοβουλία, χωρίς κανείς να τους το ζητήσει, πόσο μάλλον τους το υπαγορεύσει, από μεράκι παρακολούθησαν το σεμινάριο.
Είχα την ευκαιρία, ως Δήμαρχος Αθηναίων, να διαπιστώσω κάτι ανάλογο. Πριν από κάποια χρόνια είχε υπάρξει μια έξαρση του φαινομένου βανδαλισμών σε βάρος μνημείων στο δημόσιο χώρο, ιδίως αγαλμάτων στην Αθήνα και επειδή είχαμε απελπιστεί πια ότι δεν μπορεί να υπάρξει αποτελεσματική φύλαξη παντού, αποφασίσαμε και αρχίσαμε ένα πρόγραμμα το οποίο πήρε το όνομα «Η πόλη, το παιδί και τα μνημεία». Η λογική του ήταν ότι κάθε σχολείο υιοθετεί ένα μνημείο της περιοχής του, ενημερώνεται για την ιστορία του, το φροντίζει, το επισκέπτεται και μαθαίνει για αυτό. Το υιοθέτησε τελικά το πρόγραμμα το Υπουργείο Παιδείας και σας πληροφορώ ότι πήγε πάρα πολύ καλά. Μπήκε μέσα στο προγραμμάτων των σπουδών στα σχολεία.
Δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες για την κρίση που περνάει το σχολείο και η εκπαίδευση στη χώρα εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να παραιτηθούμε από δημιουργικές πρωτοβουλίες. Υπάρχουν δύο τρόποι να διδάσκεται κανείς ζητήματα που άπτονται του δημοσίου βίου. Θυμάμαι στα χρόνια μου διδασκόμασταν την αγωγή του πολίτη και ήταν ένα μάθημα τελικά στο οποίο κανείς δεν έδινε ιδιαίτερη σημασία. Ήταν ένα μάθημα ρουτίνας, ενώ η αρχική του λογική με την οποία θεσπίστηκε, ήταν ακριβώς αυτό, να εμφυσήσει στους μελλοντικούς πολίτες, στα παιδιά, την αγάπη κα το σεβασμό στις δημοκρατικές αξίες.
Υπάρχει, λοιπόν, ένας τρόπος να εντάξουμε σε μια καθημερινή ρουτίνα ένα μάθημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, γενικότερα για τον σεβασμό προς τους άλλους. Πρέπει να φύγουμε από τη λογική των δικαιωμάτων και να αρχίσουμε να μιλάμε για σεβασμό του ενός προς τον άλλο. Υπάρχει ένας τρόπος τέτοιος και υπάρχει ένας άλλος ή άλλοι πολύ πιο ευφάνταστοι και από εκεί περιμένουμε από το Υπουργείο Παιδείας να μας πει πώς αυτές τις αξίες θα μπορέσει να τις περάσει μέσα στην εκπαίδευση, να τις εμφυσήσει στα παιδιά, γιατί δεν μπορούμε να αφήσουμε το παιδί να εξαρτάται μόνο από την οικογένειά του. Δεν είναι αυτονόητο ότι κάθε οικογένεια ενστερνίζονται αυτές τις αξίες ή ακόμη και αν τις ενστερνίζεται, έχει την ικανότητα να τις περάσει στο παιδί.
Εγώ θα ήθελα, λοιπόν, από τη στιγμή που είχατε αυτή την πρωτοβουλία, κυρία Πρόεδρε, μετά από ένα χρόνο περίπου να φωνάξουμε εδώ το Υπουργείο Παιδείας να μας πει τι έκανε, για να μπορέσουμε να το δούμε, να ενημερωθούμε, να βοηθήσουμε και να αξιολογήσουμε. διότι νομίζω ότι σήμερα οι προκλήσεις είναι πάρα πολύ μεγάλες. Έρχονται, πρώτα από όλα, από τον κυβερνοχώρο. Βλέπουμε τα παιδιά να έχουν αυτή την ακατάσχετη τάση και το λέω γιατί έχω μικρά παιδιά και ήδη τα βλέπω πόσο χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και τα κινητά τηλέφωνα. Είναι ακατανίκητη αυτή η τάση των παιδιών να ασχολούνται με αυτά τα πράγματα και έρχονται σε επαφή με ερεθίσματα και ένα περιβάλλον πολύ διαφορετικό από αυτό που ζήσαμε.
Φυσικά, όπως κάθε καινούριο περιβάλλον, εμπεριέχει και αυτό τους κινδύνους του, οπότε πρέπει να δούμε το Υπουργείο Παιδείας τι έχει να μας πει για το πώς θα τα αντιμετωπίσουμε αυτά τα πράγματα και επίσης για μια παλινδρόμηση σε έναν συντηρητισμό, σε μια «δυσανεξία» προς την ετερότητα. Ακούσαμε τα παραδείγματα από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Νομίζω ότι εδώ, από τη στιγμή που έχουμε αυτή την πρωτοβουλία, θα σας διατύπωνα και πάλι την πρόταση, του χρόνου περίπου τέτοια εποχή, να μαζευτούν πάλι να δούμε ακριβώς ποια είναι η δράση του Υπουργείου Παιδείας σε αυτόν τον τομέα.
Τελειώνω, λέγοντας απλώς ότι όταν ήμουν στο Συνήγορο του Πολίτη είχαμε και ένα πάρα πολύ δραστήριο Συνηγόρου του Παιδιού.
Ο συνήγορος του παιδιού, ήταν κάτι το οποίο το επαναλάμβανε διαρκώς. Πρέπει να μάθουμε να ακούμε τα παιδιά. Να τα ακούμε! Και ένα τέτοιο μάθημα μέσα στο σχολείο, θα ήταν προπάντων, ένα μάθημα που αντί να επιδίδεται περισσότερο στην κατήχηση, που την αποστρέφονται όλοι και ιδίως τα παιδιά, να δίνει μεγάλη έμφαση στον να ακούμε τα παιδιά, γιατί έχουν πολύ περισσότερα να πουν από αυτά που μπορούμε να φανταστούμε.
Σας ευχαριστώ πολύ.
