30 Ιουλίου 2021
Η εμπορία ανθρώπων συνιστά μία από τις αρχαιότερες πληγές της ανθρωπότητας που μετατρέπει τον άνθρωπο από σκοπό σε μέσο, καθιστώντας τον έναν κρίκο μιας βάναυσης αλυσίδας εξάρτησης και εκμετάλλευσης.
Τα στοιχεία της Έκθεσης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για το 2017 είναι συντριπτικά. Η εμπορία ανθρώπων ανέρχεται σε παγκόσμιο επίπεδο στον αριθμό των 40 εκατομμυρίων, όπου τα 25 εκατομμύρια αφορούν καταναγκαστική εργασία και 15 εκατομμύρια εξαναγκασμό σε γάμο. Τα ανήλικα θύματα ανέρχονται στο 1/4 του συνολικού αριθμού των θυμάτων και οι γυναίκες, με τη σειρά τους, στο 71%.
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την 3η έκθεση προόδου για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Οκτώβριο του 2020, ο καταγεγραμμένος αριθμός θυμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τα έτη 2017 – 2018 ήταν 14.145, αυξημένος συγκριτικά με τη διετία 2015 – 2016. Ειδικότερα, όσον αφορά την περίοδο της πανδημικής κρίσης, όχι μόνο εντάθηκαν οι υφιστάμενες ανισότητες, αλλά επηρέασαν δυσανάλογα τους πιο ευάλωτους. Απώλεια θέσεων εργασίας και εισοδήματος, παρατεταμένος εγκλεισμός, περιοριστικά μέτρα κίνησης, κλείσιμο σχολείων, αποτέλεσαν ιδιαίτερα επιβαρυντικές περιπτώσεις.
Όπως είπα, τα θέματα της εμπορίας ανθρώπων είναι συνήθως γυναίκες και ανήλικα παιδιά. Αυτό δείχνουν τα συγκριτικά στοιχεία σειράς ερευνών και εκθέσεων που δημοσιεύονται κάθε χρόνο από διεθνείς, ευρωπαϊκούς, αλλά και κρατικούς οργανισμούς. Διαβάζοντας κανείς τα στοιχεία μπορεί να συμπεράνει ότι κατά μέσο όρο το 60% – 70% των συνολικών περιπτώσεων αφορά στη σεξουαλική εκμετάλλευση, με τα αντίστοιχα θύματα να είναι κατά κανόνα 3/4 γυναίκες και 1/4 ανήλικα παιδιά, στην πλειονότητά τους ανήλικα κορίτσια. Τα παραπάνω στοιχεία επιβεβαιώνουν σε εθνικό επίπεδο τόσο η στρατηγική του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, όσο και η Ετήσια Έκθεση του 2020 του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης που επιτελεί το ρόλο του εθνικού μηχανισμού αναφοράς, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Οδηγίας 2011/36.
Η εμπορία ανθρώπων, κυρία Πρόεδρε, είναι μια άκρως επικερδής δραστηριότητα που συνδέεται άρρηκτα με το οργανωμένο έγκλημα. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με μετριοπαθείς υπολογισμούς, το παγκόσμιο κέρδος από δραστηριότητες που αφορά
την εμπορία ανθρώπων ανέρχεται περίπου στα 30 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το κόστος για ένα έτος σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέρχεται περίπου στα 3 δισεκατομμύρια. Τα κυκλώματα αυτά έχουν αποκτήσει υψηλά επίπεδα επαγγελματισμού και εξειδίκευσης.
Χρειάζεται ακόμη να γίνουν πολλά στη χώρα μας. Άλλωστε, είναι σχετικά πρόσφατη και η καταδίκη της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την υπόθεση της Μανωλάδας, που είχε ως αποτέλεσμα να τεθεί η χώρα υπό την επιτήρηση του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Ειδικά για τη χώρα μας, η Έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το 2020, αναγνωρίζει μεν ότι η Ελληνική Κυβέρνηση έχει κάνει κάποια σημαντικά βήματα για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, παρ’ όλα αυτά επισημαίνει στη σελίδα 226, σας το δίνω σε μία μετάφραση δική μου, ότι η χώρα ακόμα δεν ικανοποιεί πλήρως τα μίνιμουμ κριτήρια, μίνιμουμ στάνταρ λέει η Έκθεση, για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων.
Παραμένοντας, εξ αυτού του λόγου, η χώρα μας για 8η συνεχή χρονιά στο επίπεδο 2, της τριτοβάθμιας κλίμακας αξιολόγησης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Αυτό σημαίνει ότι μια χώρα ναι μεν κάνει προσπάθειες για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, αλλά
ακόμα δεν έχει πιάσει τα στάνταρ που προβλέπονται, εν πολλοίς, από το Πρωτόκολλο του Παλέρμο του 2000.
Ενόψει όλων αυτών, θα ήθελα να απευθύνω στους παριστάμενους κάποια ερωτήματα. Υπάρχουν πρώτα απ’ όλα σκέψεις για τη δημιουργία μιας Ενιαίας Βάσης Δεδομένων που θα δια-λειτουργεί με τα πληροφοριακά συστήματα και τις βάσεις δεδομένων των εμπλεκόμενων Υπουργείων, με στόχο την ακριβέστερη στατιστική απεικόνιση των θυμάτων εμπορίας ειδικά σε ευάλωτους πληθυσμούς, όπως είναι ασυνόδευτα ανήλικα, αιτούντες άσυλο, αναγνωρισμένοι πρόσφυγες και οικονομικοί μετανάστες. Θα μπορούσε ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη να μας εξειδικεύσει τα στοιχεία που αφορούν τις υποθέσεις και τον αριθμό των θυμάτων εμπορίας για το έτος 2020; Αυξήθηκαν ή μειώθηκαν συγκριτικά με το έτος 2019.
Δυστυχώς, κυρία Πρόεδρε, χρειάστηκε να λείψω γιατί είμαι Ειδικός Αγορητής στην Ολομέλεια, οπότε είναι πιθανόν σε κάποιο από τα δύο ερωτήματα που έθεσα ήδη οι απαντήσεις να έχουν δοθεί. Και δυστυχώς, δεν θα είμαι και σε θέση να ακούσω τις απαντήσεις, γιατί πρέπει να επιστρέψω στην Ολομέλεια. Ωστόσο, θα παρακολουθήσω εκ των υστέρων τη συνεδρίαση για να διαπιστώσω το τι ελέχθη.
Ευχαριστώ πολύ.