10 Φεβρουαρίου 2020
10 Φεβρουαρίου 2020
Την άποψη πως η κυβέρνηση παραδέχεται σταδιακά το λάθος της υπερσυγκέντρωσης αρμοδιοτήτων στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, διατύπωσε ο κοινοβουλευτικός Τομεάρχης και βουλευτής Επικρατείας του Κινήματος Αλλαγής Γιώργος Καμίνης, σε σημερινή συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής, με αφορμή επίκαιρη επερώτηση που είχε καταθέσει ο ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα της αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας.
Συγκεκριμένα, ο κ. Καμίνης αναφέρθηκε στην επανασύσταση του Υπουργείου Μετανάστευσης καθώς και στην πρωτοφανή ενίσχυση αρμοδιοτήτων, στο πρόσφατο νομοσχέδιο, της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, την οποία χαρακτήρισε «ντε φάκτο Υπουργείο μέσα στο Υπουργείο».
Για το θέμα της αστυνομικής βίας, ο κ. Καμίνης αναφέρθηκε στο γεγονός πως η αστυνομία δεν πρέπει να φοβάται τη διαφάνεια, και πως οφείλει να εφαρμόζεται το πειθαρχικό δίκαιο στις περιπτώσεις που διαπιστώνονται περιστατικά αστυνομικής βίας.
Προανήγγειλε μάλιστα την κατάθεση κοινοβουλευτικής ερώτησης στον Υπουργό για το θέμα της εκπαίδευση των αστυνομικών, ειδικά στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Τα βασικά σημεία της ομιλίας του Γιώργου Καμίνη:
– Πλήττεται η αξιοπιστία της κυβέρνησης με διαρκείς παλινωδίες: Αρχικά επέλεξε να συγκεντρώσει υπερβολικά πολλές αρμοδιότητες στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και τώρα σιγά σιγά καταλαβαίνει το λάθος της: το είδαμε στο προσφυγικό με την κατάργηση και επανασύσταση του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, το είδαμε την προηγούμενη εβδομάδα στο θέμα της Πολιτικής Προστασίας με τη δημιουργία ενός ντε φάκτο νέου Υπουργείου: της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Δεν ξέρουμε αν και στο μέλλον οι φυλακές θα επιστρέψουν στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.
– Είχα προειδοποιήσει τον ίδιο τον κ. Τσίπρα το 2017 πως τα θέματα της ασφάλειας θα τα πληρώσει πολιτικά και ο ίδιος. Και όντως το κατέβαλε το τίμημα στις εκλογές του Ιουλίου.
– Αν υπάρχουν σήμερα φαινόμενα κατάχρησης της αστυνομικής βίας, την ευθύνη πρέπει να την αναζητήσουμε και στην προηγούμενη κυβέρνηση. Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ αποφασίσει να δει κριτικά την κυβερνητική του θητεία, θα πρέπει να εξετάσει πολύ σοβαρά το πώς πολιτεύτηκε στον τομέα της ασφάλειας.
– Τον απλό πολίτη, σε τελική ανάλυση, δεν τον ενδιαφέρει αν απειλείται από τον Ρουβίκωνα, από τους μπαχαλάκηδες των Εξαρχείων, από τη Χρυσή Αυγή ή από την αστυνομική αυθαιρεσία. Τον ενδιαφέρει απλώς ότι νοιώθει ανασφαλής. Το ζητούμενο είναι πώς θα συνδυάσουμε την ασφάλεια του πολίτη με τον σεβασμό των δικαιωμάτων του.
– Εγγύηση για την καλή συμπεριφορά της αστυνομίας είναι κατά πόσον εφαρμόζεται το πειθαρχικό δίκαιο στο εσωτερικό της. Δεκαοκτώ συνολικά αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου παραμένουν ανεκτέλεστες.
– Δεν κάνει κακό στην αστυνομία η διαφάνεια: και είναι τραγικό λάθος να οχυρώνεται η αστυνομία πίσω από το απόρρητο με την παραμικρή αφορμή.
– Θετικό το βήμα για την παραχώρηση αρμοδιοτήτων στον Συνήγορο του Πολίτη: αν όμως δεν του παράσχουμε τα μέσα να ασκήσει αυτές τις αρμοδιότητες θα έχουμε κάνει μια τρύπα και στο νερό και θα απαξιώσουμε ένα σημαντικό θεσμό
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΜΙΝΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Πρόεδρε, έτυχε στα θέματα της ασφάλειας, να αποκομίσω μια αρκετά πλούσια εμπειρία τα οκτώμισι χρόνια που ήμουν δήμαρχος Αθηναίων. Γιατί ήμουν δήμαρχος σε μια πόλη, όπου το πρόβλημα της ασφάλειας, διαχρονικά, από την αρχή της θητείας μου μέχρι το τέλος, ήταν πάρα πολύ σοβαρό και δεν είναι τυχαίο ότι ήταν εκείνο το κρίσιμο θέμα εκείνο που απασχόλησε την κοινή γνώμη και προεκλογικά.
Όταν είχα συναντήσει τον τέως Πρωθυπουργό, αν δεν κάνω λάθος, το 2017 και συζητήσαμε το θέμα της ασφάλειας, είχα πει ότι το αίσθημα ανασφάλειας που διακατέχει τους κατοίκους της Αθήνας, κάποια στιγμή θα το πληρώσει κι ο ίδιος, αν δεν μπορέσουμε να διορθώσουμε την κατάσταση, και εγώ. Τελικά εκείνος το κατέβαλε το τίμημα, με τις εκλογές του Ιουλίου.
Υπάρχει ακόμη μία πολύ σοβαρή κατάσταση εγκληματικότητας στην Αθήνα. Γιατί; Διότι χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα και πάρα πολύ συστηματική προσπάθεια, για να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε ένα γερά ριζωμένο κοινωνικό φαινόμενο. Αναφέρομαι σε όλες τις πτυχές του.
Αναφέρομαι στην κοινή εγκληματικότητα, αναφέρομαι όμως, και στην πολιτική βία. Αναφέρομαι στα φαινόμενα κατάχρησης του ασύλου, αναφέρομαι στο εμπόριο ναρκωτικών, αναφέρομαι στο παραεμπόριο και βεβαίως και στη βαριά εγκληματικότητα. Και όταν τα συζητάγαμε αυτά, στο Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας, όταν είχα την αντιπαράθεση με την «Ανοιχτή Πόλη», ότι το σηκώνω πάρα πολύ ψηλά το θέμα της ασφάλειας, αυτό που τους έλεγα ήταν ότι κάποια στιγμή η αντίδραση του κόσμου θα είναι να προτιμήσει την ασφάλεια, έστω και καθ’ υπερβολή.
Εάν, λοιπόν, υπάρχουν σήμερα φαινόμενα κατάχρησης, την ευθύνη, τουλάχιστον, εν μέρει γι’ αυτό, θα πρέπει να την αναζητήσουμε και στο παρελθόν -και το τονίζω αυτό- για να έχουμε μια σαφή εικόνα της κατάστασης. Γιατί η ανάγκη για ασφάλεια είναι βαθιά ριζωμένη στην ανθρώπινη φύση και είναι βαθιά ριζωμένη και στο κοινωνικό, αν μου επιτρέπετε, υποσυνείδητο. Πολύ συχνά αυταρχικά καθεστώτα επιβάλλονται, ακριβώς γιατί για μεγάλο χρονικό διάστημα έχει κυριαρχήσει, λόγω πολιτικής αστάθειας ή βίας, στην κοινή γνώμη, η αίσθηση ότι απειλείται.
Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ θα κάνει -και πρέπει να το κάνει- τον απολογισμό της διακυβέρνησής του, αυτό θα πρέπει να είναι ένα από τα θέματα που θα το συζητήσει πάρα πολύ σοβαρά. Γιατί; Διότι από την ασφάλεια πηγάζουν όλα τα δικαιώματα. Αυτό το ξέρουμε ήδη από τον 17ο αιώνα. Μας το είπε ο Τόμας Χομπς στο «Κοινωνικό Συμβόλαιο», γιατί ακριβώς αυτό είδε στους εμφύλιους πολέμους που διεξήχθησαν τότε στην Αγγλία. Σε τελική ανάλυση τον πολίτη δεν τον ενδιαφέρει αν απειλείται από τον «Ρουβίκωνα» ή από τους μπαχαλάκηδες των Εξαρχείων ή από την Χρυσή Αυγή ή από την αστυνομική αυθαιρεσία. Αυτό που τον νοιάζει είναι ότι απειλείται και κάποια στιγμή στην κάλπη αυτό το δείχνει.
Ο πολίτης θέλει μια κανονική αστυνόμευση. Ούτε την αστυνομική απουσία θέλει ούτε την υπερπαρουσία. Μια κανονική αστυνόμευση σε τέτοιο βαθμό, ούτως ώστε να περνάει πια ουσιαστικά απαρατήρητη. Και γι’ αυτό θα πρέπει ο κύριος Υπουργός να προσέξει. Στερεότυπα που φαίνεται αυτή τη στιγμή να επηρεάζουν τους αστυνομικούς, που να σταματούν κάθε λίγο και λιγάκι στον δρόμο νέους, οι οποίοι φέρουν μια αμφίεση, η οποία στερεοτυπικά μπορεί να παραπέμπει σε δυναμικά κινήματα και όμως τελικά να μην αποκαλύπτεται τίποτα, γιατί δεν είναι καθόλου ακριβές ότι ο καθένας που κυκλοφορεί με φούτερ ή με μια κουκούλα είναι και τρομοκράτης ή μπαχαλάκιας, θα πρέπει να τα προσέξει πάρα πολύ, γιατί αυτά αμαυρώνουν την εικόνα της Αστυνομίας. Και βεβαίως, η Αστυνομία θα πρέπει να έχει μια συστηματική εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η επόμενη ερώτηση, που θα καταθέσω στη Βουλή και θα απευθύνεται στον κύριο Υπουργό, θα είναι για να μάθω κατά πόσον διδάσκονται, σε τι ποσοστό μεταξύ όλων των μαθημάτων, τα ανθρώπινα δικαιώματα στις αστυνομικές σχολές. Και βεβαίως, η δεύτερη εγγύηση είναι ότι εφαρμόζεται πραγματικά το πειθαρχικό δίκαιο στην Αστυνομία. Αυτή τη στιγμή έχουμε δεκατρείς αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που παραμένουν ακόμη ανεκτέλεστες στη χώρα. Το 2018 προστέθηκαν ακόμη πέντε. Έγινε το βήμα με τον πρόσφατο νόμο για την πολιτική προστασία, να δοθούν αρμοδιότητες στον Συνήγορου του Πολίτη. Αν δεν του παρασχεθούν τα μέσα όπως ο ίδιος το έχει ζητήσει και μια τρύπα θα κάνουμε και έναν σοβαρό θεσμό θα απαξιώσουμε. Δεν βλάπτει την Αστυνομία η διαφάνεια. Ίσα-ίσα την βοηθά και την ενισχύει, όπως παντού στο κράτος. Και γι’ αυτό είναι τρομερό σφάλμα να οχυρώνεται η Αστυνομία πίσω από το απόρρητο με την παραμικρή αφορμή. Το λέω για την απάντηση που πήρα στην ερώτηση που έχω υποβάλλει στον κύριο Υπουργό, σχετικά με το πώς γίνεται η κατανομή αστυνομικών για θέματα ασφάλειας προσώπων. Εκεί μου αντιτάχθηκε ένα πλήρες απόρρητο. Είναι λάθος αυτό και θα επανέλθω.
Το τελευταίο που θέλω είναι να πω κάτι, που αφορά την αξιοπιστία της Κυβέρνησης. Φαίνεται τελικά ότι από εκεί που αρχίσαμε σε ένα υπερυπουργείο προστασίας του πολίτη, σιγά-σιγά η Κυβέρνηση καταλαβαίνει το σφάλμα της, δηλαδή ότι δεν είναι όλα θέματα ασφάλειας. Είδαμε πρώτα από όλα τις παλινωδίες με το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής. Ευτυχώς έστω και μετά από έξι μήνες η Κυβέρνηση αντιλήφθηκε το σφάλμα της και το επανασύστησε και είδαμε και να δημιουργείται ένα de facto καινούριο υπουργείο μέσα στο Υπουργείο. Δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είναι ένα Υπουργείο αυτή τη στιγμή μέσα στο Υπουργείο, το οποίο δεν το ομολογούν για προφανείς λόγους.
Επομένως είναι μια ευκαιρία, κύριε Υπουργέ, πραγματικά να επικεντρωθείτε στον πυρήνα των καθηκόντων σας, στα θέματα ασφάλειας. Δεν ξέρω τι θα ακολουθήσει και με τις φυλακές, αν θα επανέλθουν στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Προς το παρόν, πάντως, σας λύνουν τα χέρια, να κάνετε καλύτερα τη δουλειά σας.
Σας ευχαριστώ.
